Philippines vừa ký ban hành Đạo luật số 11203 chuyển đổi cơ chế hạn ngạch sang cơ chế thuế hóa đối với việc nhập khẩu mặt hàng gạo. Đạo luật này có hiệu lực từ 5/3/2019, với tên đầy đủ là “Luật về tự do hóa nhập khẩu, xuất khẩu và thương mại mặt hàng gạo, nhằm dỡ bỏ cơ chế hạn ngạch đối với việc nhập khẩu mặt hàng gạo và thực hiện những mục đích khác”.

Bộ Công thương cho hay, đạo luật mới có nhiều thay đổi, ảnh hưởng lớn tới hoạt động xuất nhập khẩu gạo của thị trường Philippines. Trong đó có thuế nhập khẩu gạo, giấy phép nhập khẩu gạo, giấy chứng nhận vệ sinh và kiểm dịch thực vật và biện pháp tự vệ đặc biệt với mặt hàng gạo nhập khẩu...

Cụ thể, Philippines thay thế cơ chế quản lý hạn ngạch bằng thuế nhập khẩu gạo. Quy định mới xóa bỏ hoàn toàn quy định về hạn ngạch nhập khẩu áp dụng đối với mặt hàng gạo, thay vào đó quy định các mức thuế nhập khẩu gạo như sau: Thuế suất đối với gạo nhập khẩu từ các nước trong ASEAN là 35%; thuế suất nhập khẩu trong hạn mức tiếp cận tối thiểu 350.000 tấn đối với gạo nhập khẩu từ các nước ngoài ASEAN và là thành viên của WTO là 40%; thuế suất ngoài hạn mức tiếp cận tối thiểu (MAV) 350.000 tấn đối với gạo nhập khẩu từ các nước ngoài ASEAN và là thành viên của WTO (áp dụng thuế MFN) là 180%.

Bên cạnh đó, xuất nhập khẩu gạo tại Philippines không cần giấy phép của NFA. Nói cách khác, các hợp đồng nhập khẩu gạo phát sinh sau ngày 5/3/2019 sẽ không cần có giấy phép của NFA mà chỉ cần có Giấy chứng nhận vệ sinh và kiểm dịch thực vật do Cục Thực vật thuộc Bộ Nông nghiệp Philippines cấp để được thông quan.

Thêm vào đó, các nhà nhập khẩu gạo phải có Giấy chứng nhận vệ sinh và kiểm dịch thực vật do Cục Thực vật Philippines cấp trước khi nhập khẩu. Gạo nhập khẩu phải được giao trước khi Giấy chứng nhận vệ sinh và kiểm dịch thực vật hết hạn.

Đồng thời, BPI phải công bố và cập nhật danh sách các nhà nhập khẩu đã được cấp Giấy chứng nhận vệ sinh và kiểm dịch thực vật trên website của mình bao gồm cả thông tin về khối lượng nhập khẩu

Ngoài ra, quy định mới về nhập khẩu gạo của Philippines cho phép áp dụng thuế tự vệ đặc biệt đối với mặt hàng gạo trong trường hợp cần thiết.

Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công thương) nhận định, việc cho phép khối tư nhân Philippines được tự do nhập khẩu sẽ tạo nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam về tiếp cận thị trường gạo Philippines, đồng thời có sự chủ động hơn trong hoạt động xuất khẩu gạo, phát triển thị trường Philippines.

Thêm nữa là gạo nhập khẩu từ Việt Nam sẽ được hưởng mức thuế suất 35% (áp dụng cho các nước trong ASEAN), thấp hơn so với thuế nhập khẩu đối với gạo từ các nước ngoài ASEAN. Tuy nhiên, cạnh tranh đối với gạo xuất khẩu sang Philippines cũng sẽ gay gắt hơn./.